رییس بنیاد باران گفت:همیشه سعی‌ام این بوده و هست که تشخیص جمع را بر نظر خود ترجیح دهم، این‌که بخش قابل توجهی از جامعه این توقع و انتظار را از بنده کوچک دارند که بیایم، نباید به فکر آبرو و راحتی خود باشم البته اگر بتوان کار کرد.

حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی در دیدار با اقشار مختلف مردم کردستان، اظهار کرد: هرکس می‌خواهد روی کار بیاید، باید با هدف توسعه ایران، رفع تهدیدها و تلاش برای پرداختن بیشتر به نقاط محروم بیاید و برای توسعه هماهنگ در کشور تلاش کند که به دنبال آن رضایت و امنیت هم خواهد آمد.

وی تصریح کرد: علی‌رغم همه استدلال‌هایی که دارم، احساس می‌کنم در موقعیتی قرار گرفته‌ام که نمی‌شود، تقاضاهای مردم را بی‌پاسخ بگذاریم، بالاخره یک طرف ما مردم هستند، ما این فرصت را نداریم و نمی‌توانیم خیلی مردم را معطل بگذاریم و باید به آن‌ها جواب قاطع داد و وقتی اصرار هست که آری بگویم کار مشکلی است که بگویم نه.

وی با اشاره به سی‌امین سالگرد انقلاب شکوهمند اسلامی ایران اظهار کرد: انقلاب ما همانگونه که امام راحل آن را تعبیر کردند انفجار نور بود، از یاد نمی‌بریم که در دوران سیاه و ظلمانی به سر می‌بردیم و با تحقق انقلاب اسلامی افقی به سوی روشنی گشوده شد.

خاتمی ادامه داد: اما این روشنی چه بود، مگر نه این‌که در گذشته دین، فرهنگ، اقتصاد، حیثیت و حرمت مردم و همچنین سرمایه‌های معنوی و مادی مردم در معرض اتلاف و خطر بود و رفع همه این مشکلات هدف این انقلاب بود.

وی با اشاره به حرکت یکصدسال گذشته تاکنون، اظهار کرد: این انقلاب تدوام همان حرکت و خواست بود که با وجود گرفتاری به سلطه استبداد و وابستگی به بیگانه به خاطر رشدی که در پناه اسلام و فرهنگ ایرانی در تمام این سالیان صورت گرفت،همواره به سوی استقلال و آزادی حرکت کرد و انقلاب اسلامی اوج و تبلور این حرکت و خواست بود.

رییس‌جمهور سابق کشورمان با یادآوری این نکته که " پیشنهاد و خواست انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی بوده است" گفت: پیشنهاد و حاصل انقلاب؛ نظامی بود که هم مشخصات جمهوریت را داشته باشد و هم سازگار با موازین دینی و فرهنگی جامعه باشد.

وی افزود: ما هنوز نیاز بسیاری به کار فراوان و بحث‌های نظری و فرهنگی در جامعه داریم، برای این‌که هدف اصلی را گم نکنیم و به راهی برویم که در آن آرمان‌ها محقق و وضعیتی مستقر شود. راهی که متناسب با شان و مورد خواست ملت است؛ بنابراین این نیاز فرهنگی را احساس می‌کنیم تا به نقطه‌ای برسیم تا خود مردم آن‌چه می‌خواهند توان، اراده و آگاهی برای حفظ و تقویت آن را پیدا کنند.

وی تاکید کرد: بنده معتقدم و ترجیح می‌دادم و می‌دهم که درعرصه فرهنگی کار بیشتری شود چون کار درازمدت را می‌طلبد.

خاتمی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تنوع قومیتی موجود در ایران، گفت: ملت ایران کثیرالاقوام است، اما فقط ایران نیست که اقوام مختلف دارد، ما امروز در بسیاری از کشورهای دنیا که از ثبات و پیشرفت برخوردارند، شاهد وجود اقوام و مذاهب مختلف و حتی ملیت‌های مختلف هستیم اما در آن کشورها واگرایی را کمتر می‌بینیم که باید دید رمز و راز این مساله چیست؟

وی تصریح کرد: آدمی موجودی تاریخی است و در متن قوم، زبان و دین موجود پدید می‌آید و این اختلافات امر طبیعی است، ولی آن‌چه خطرناک است؛ این‌که این اختلاف به وحدت اساسی لطمه بزند و نیز زمینه‌ای برای این‌که دیگران در آن‌جا دخالت کنند پدید آید.

وی با استناد به آیه‌ای از قرآن یادآور شد: خداوند نیز در قرآن بر واقعیت اختلاف‌های قومی و طائفی و فرقه‌ای تاکید کرده است، اما در یک وضع مناسب باید این اختلافات سبب تعارف و همدلی و همزبانی شما شود. این بدین معناست که با شناخت و نزدیک شدن به یکدیگر؛ این اختلافات مضر نیست، بلکه می‌تواند به همزبانی و همدلی بیانجامد. به نظر می‌رسد که مردم‌سالاری خود عامل مهمی است که مانع تبدیل اختلاف به تعارض می‌شود و خود موجب ثبات و وحدت ملی می‌شود.

رییس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌هاوتمدن‌ها، تاکید کرد: در درون جامعه مردم‌سالاری، ملت به عنوان واقعیت پذیرفته شده است و ملت می‌تواند رنگین‌کمان دل‌انگیزی از تفاوت‌ها و اختلافات {زبانی، قومی وحتی دینی} باشد.

وی خاطرنشان کرد: وحدت جامعه یعنی واحدی به نام ملت که در کنار همدیگر و با احساس برابری اجزاء به سوی ایجاد و حفظ امنیت و پیشرفت جامعه حرکت می‌کند و با جدی گرفته شدن مردمسالاری از تبدیل اختلاف‌ها به تبعیض، تفرقه و تنازع جلوگیری می‌شود.

وی همچنین گفت: در وجدان بشر امروز، مردمسالاری به عنوان کم‌هزینه‌ترین و پرفایده‌ترین شیوه زندگی جمعی توام با امنیت و آرامش پذیرفته شده است. در همه جای دنیا پذیرفته شده که مردمسالاری راهکاری برای زندگی بهتر برای جامعه امروز است. البته محتوای مردم‌سالاری می‌تواند متفاوت باشد، چنان‌که ما در سایه انقلاب‌مان مردم‌سالاری سازگار با دین را پذیرفته‌ایم و حاکمیت دین هم آن‌گونه که امام نظر داشتند به معنی حذف و نفی کسانی که عقاید مختلف دارند نیست، بلکه در سایه دین همه اجزاء ملت می‌توانند در کنار هم از حرمت و حقوق اساسی برخوردار باشند. رمز و راز اصلاحات و مردم‌سالاری به عنوان حاصل ارجمند انقلاب و خواست ملت ایران ، همین است.

خاتمی تصریح کرد: ما امروز افتخار می‌کنیم که پیشنهاد انقلاب، جمهوری اسلامی بود و با روشن‌بینی بر این اصل تکیه می‌شد که راهکار مطلوب جمهوری اسلامی است.

وی با بیان این‌که "‌در جمهوری اسلامی دموکراسی و مردمسالاری به عنوان یک اصل پذیرفته است" پذیرفته شدن این اصول را نشانه پیشرو بردن انقلاب و برجستگی دید امام(ره) عنوان کرد.

وی اظهار کرد: وقتی از اسلامی و دینی بودن مردم‌سالاری سخن می‌گوییم، به خاطر این است که اتفاقا امروز در جمهوری‌های دیگر به خاطر خلاء معنویت و غرق شدن در مادیات با مشکلات بزرگی روبرو هستند و انقلاب ما می‌خواست تا جامعه مزایای مردم‌سالاری را داشته باشد و خلاءهای آن هم برطرف شود.

رییس بنیاد باران افزود: نظر ما این است؛ با حضور اخلاق و ارزش‌های اسلامی، معنویت دینی در جامعه ما مزیت حکومت‌های مردمی را خواهد داشت، ولی مضار آن را نخواهد داشت. انقلاب ما می‌خواست الگویی کاملتر از آن‌چه در دنیا بود ارائه دهد و معتقدم چارچوب‌های قانون اساسی تامین کننده این خواست است.

وی تاکید کرد: با توجه به آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب که مردم برای آن فداکاری‌های زیاد کردند، باید برای حفظ ایرانی که می‌خواهد در آن جمهوری اسلامی مستقر شود، تلاش کنیم.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی دفتر خاتمی، وی گفت: اگر می‌خواهیم دینی بودن جامعه را بسنجیم، نباید فقط به ظواهر نگاه کنیم؛ بلکه باید بکوشیم دروغ و ریا و نفاق جای خود را به راستی،پاکی و اخلاق بدهد. وی تصریح کرد: اگر راستی، عدالت، اخلاق و احترام متقابل انسان‌ها نسبت به یکدیگر ارزش بود، آنگاه جامعه ما دینی است، ولی اگر نبود و فقط ظواهر داشتیم، باید نگران باشیم و باید بگوییم چه عیبی در کار ما بوده است که از محتوا تهی شده‌ایم و ظواهر جلوه بیشتری پیدا کرده است.

رییس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، ادامه داد: ما وقتی می‌گوییم جمهوری اسلامی، می‌خواهیم یعنی دین در عرصه اجتماعی باید ظهورداشته باشد و در جمهوری اسلامی میزان رای ملت است و همه مردم شهروند جمهوری اسلامی هستند.

وی افزود: اسلامی که ما می‌گوییم و امام خیمنی نیز می‌گفت به این معنا نیست که فقط مسلمان‌ها و در آن‌ها هم یک سلیقه خاص شهروند درجه اول باشند. در جمهوری اسلامی که امام می‌گفت یک یهودی و یک مسیحی یک زرتشتی و هرکس که در این نظام به سر می‌برد آن را پذیرفته است به عنوان یک شهروند باید از حقوق و حرمت برخوردار باشد.

وی یادآور شد: در حقوق اساسی که وجود دارد افراد این مملکت در پناه اسلام به عنوان شهروند و انسانی که دارای حق و حرمت است، شناخته شده‌اند.

خاتمی به نامه حضرت علی‌بن‌ابیطالب(ع) خطاب به مالک اشتر، اشاره کرد و افزود: در این نامه حضرت به مالک می‌فرماید "قلب خودت را لبریز و سرشار از رحمت و مهربانی و محبت و لطف به مردم کن، آن مردمی که تحت حکومت تو هستند دو صنف هستند؛ یکی آنان که هویت دارند و برادران تو اند و دیگر آن‌که هویت انسانی دارند و همانند تو اند.

وی با اشاره به تاکید فروان خود بر مردسالاری، علت این تاکید را این‌چنین توضیح داد: اول این‌که مردمسالاری خواست تاریخی مردم است. دیگری این‌که از افتخارات انقلاب اسلامی این است که پیشنهادش در موقع اثبات، جمهوری اسلامی بود و دیگر این‌که معتقدیم راه کم‌هزینه و پرفایده امروز راه مردم‌سالاری است و اگر مردم‌سالاری در جامعه مستقر باشد نه تنها اختلافات طبیعی مضر نیست بلکه وحدت بر جامعه حاکم خواهد بود و همگی احساس حق و حرمت می‌کنند.

وی افزود: باید ملت را به رسمیت بشناسیم و همواره این را در نظر داشته باشیم که تمام کسانی که تحت این دایره هستند، افراد مساوی و برابری هستند که حقوق اساسی یکسان دارند. البته همواره نیز باید هوشیار باشیم که بدخواهان و کسانی که در کشوری مثل کشور ما منافع نامشروع دارند از این اختلاف سوءاستفاده می‌کنند و بر آن دامن می‌زنند.

رییس‌جمهور سابق کشورمان تاکید کرد: مشکلات ما فراوان است ولی حل آن یک‌شبه میسر نیست.

وی با تاکید بر اهمیت امنیت و هم‌طرازی آن با آزادی در قانون اساسی و با بیان این‌که" ریشه امنیت، رضایت مردم است"افزود: برای امنیت نه فقط می‌توان بر سخت‌افزار تکیه کرد و نه این‌که امنیت را فقط امنیت حاکمان دانست، بلکه امنیت حاکمان اگر مبتنی بر خواست و رضایت مردم نباشد، لرزان است. امنیت واقعی، امنیتی است که از دل جامعه بجوشد و این هنگامی خواهد جوشید که نسبت حکومت و جامعه نسبتی احترام‌آمیز، محبت‌آمیز و بر پایه اعتماد باشد و آن در صورتی می‌شود که شهروند جامعه ما رضایت داشته باشد.

وی، از آزادی به عنوان یکی از مهمترین عواملی نام برد که می‌تواند موجب رضایت در جامعه شود و افزود: البته مسائل اقتصادی هم مهم است، اگر فقر و محرومیت باشد به زور نمی‌توان رضایت مردم را جلب کرد، به خصوص اگر احساس شود تبعیض در جامعه وجود دارد و جاهایی احساس کنند که در طول تاریخ محروم‌تر از جاهای دیگر مانده‌اند.

خاتمی تاکید کرد: باید قبول کنیم بعضی مناطق محروم در کشور داریم که عمدتا نیز مرزی هستند که در این نقاط باید درمان ویژه‌ای برای درد محرومیت انجام داد؛ یعنی باید زیرساخت‌ها و پایه‌ها ی زندگی و توسعه در آن‌جا شکل بگیرد تا زمینه رقابت استان‌های محروم با استان‌های پیشرفته فراهم شود.

وی توسعه را نیاز امروز و فردای کشور دانست و گفت: برای این‌کار باید آرمان‌ها انقلاب را درست بشناسیم، اولویت‌ها را درست تشخیص دهیم و تلاش کنیم به صورت مستمر و امیدبخش، بیکاری در مملکت کاهش پیدا کند و اشتغال بیشتر شود و ثروت تولید گردد و البته با رعایت محروم‌تر، توزیع به صورت عادلانه صورت گیرد.